Selçuklu döneminin önde gelen devlet adamlarından olan Nizamülmülk, İran’nın Horasan bölgesinde doğdu ve ilk görevini ise Gazne sultanlarına karşı yapmıştır. Selçuklu’da ilk olarak Alparslan’ın Belh valisinin yanında çalışmaya başladı. İşte, Nizamülmülk’ün hayatı…
NİZAMÜLMÜLK KİMDİR?
Nizâmülmülk, 10 Nisan 1018 tarihinde İran’ın Horasan bölgesinin Tus şehrinde dünyaya geldi. Bu dönemde bu şehir, Gazneliler’in idaresi altında bulunuyordu. İlk devlet görevini Gazne sultanları için yapmıştır. Devlet işleriyle ilk olarak Gazne Devleti’nin Horasan valisinin yanında çalışarak başlamış ve 1059’da Gazneliler Horasan valisi olmuştur.
1063’ten itibaren görevine Büyük Selçuklu Devleti’nde Alparslan’ın Belh valisinin yanında devam etti. 1064 yılında Büyük Selçuklu Devleti’ne vezir olarak atandı. Sultan Alp Arslan ve Melikşah dönemlerinde vezirlik görevinde bulunmuştur. “Memleketin nizamlarının kurucusu” anlamında olan Nizâmülmülk ismi, Abbâsî halifesi Kâim bi Emrillah tarafından verildi.
NASIL ÖLDÜ?
Nizâmülmülk, 1092 yılında bir Haşhaşî fedaisi tarafından suikaste uğrayarak bir hançer ile öldürülmüştür.
Nizamülmülk’ün mezarı, bugün İran’ın İsfahan kentinin kenar mahallerinden birinde, Sultan Melikşah ile birlikte ve Selçuklu ailesinden pek çok isimle birlikte bir türbede bulunmakta ve Hoca Nizamülmülk olarak bilinmektedir.
NİZAMÜLMÜLK NE DEMEK?
Gerçek adı Ebu Ali Kıvamuddin Hasan bin Ali bin İshak et-Tûsî olan devlet adamına Nizamülmülk ismi, Abbasi halifesi tarafından verildi ve anlamı da “devletin düzeni” şeklindedir.