Düzce, Malatya, Konya, Erzurum ve Tokat’ta meydana gelen depremlerin ardından uzmanlar dikkat çeken uyarılarda bulundu. CNN Türk canlı yayınına bağlanan Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Pampal, “Büyük deprem bekleniyor mu?” sorusuna şu yanıtı verdi; İzmir’de, İstanbul’da, Orta Marmara fayı 250 yılı geçmiş durumda ki tekrarlanma süresi o civarda. Her an deprem beklenen bir fay.
Kısa zamanda yaşanan orta büyüklükteki depremlerle ilgili YTÜ İnşaat Fak. Dekanı Prof. Dr. Şükrü Ersoy, “Bu depremlerin arttığını söylemek doğru değil. Zaten her ay 2 bin tane deprem meydana geliyor. Bu demektir ki gün içerisinde de çok sayıda deprem var. Ancak 4’ü geçen depremlerden sonra insanoğlu hissettiği için o zaman bir panikleme, korku başlıyor. Acaba depremler artıyor mu? gibi düşünüyoruz. Gerçek değil bu. Çok olağan bir hareketlilik” dedi.
Meydana gelen depremlerin birbirlerinden çok farklı yerlerde olduğunu söyleyen Ersoy, “Erzurum, Tokat, Düzce, Konya, Malatya gibi yerlerde birbirlerinden bağımsız ayrı fay zonlarında meydana gelen depremler bunlar. Dolayısıyla birbiriyle ilişkili değil. Ama bunu verdiği mesaj, biz bir deprem ülkesiyiz. Çeşitli fay zonları var. Ve bu fay zonlarında belli gerilimlerden sonra deprem olma olasılığı çok fazla. Fakat bu depremler hasar verici olmaması depremler. Maalesef 5’i geçen depremlerden sonra hasar başlıyor. Bunu depreme atfetmek çok doğru değil. Gerçi biraz zeminden kaynaklı olarak hasarlar artabilir ama aslında yapı standartlarının çok kötü olmasından kaynaklanan hasar durumları söz konusu” açıklamasını yaptı.
BÜYÜK DEPREMLERE BİR ADIM DAHA MI YAKLAŞTIK?
“Küçük depremler büyük depremlerin habercisi mi?” sorusuna yanıt veren, Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Süleyman Pampal, “Uyarıcı diye derseniz doğru olur. Bize Türkiye’nin çok yüksek deprem tehlikesi altında olduğunu hatırlatması bakımından uyarıcı depremler diye değerlendirmekte yarar olabilir. Bu son depremler dün ve hatta bugün Niksar’da olan deprem 41 yılında olan 7.1’lik depremin bulunduğu yerde oldu. Batı’da birkaç gün olan Düzce’de olan depremi hatırlayın. 12 Kasım 1999’da 7,3’ü daha yıkıcı. 17 Ağustos Marmara depremi. Çok sayıda can kaybına yol açtı. 2011 Van depremini hatırlayın. Bu depremler bize şunu söylüyor aslında. Diyor ki… ‘Aslında Türkiye’de 7’den büyük yıkıcı bir depremin 10 yılı fazla geçtiği olmamıştır.’ Tarihsel ve güncel dönem depremlerini incelerseniz bunu görürsünüz.
Bu 2011 Van depreminden sonra bu büyüklükte bir deprem olmadı. Her ne kadar Pötürge-Sivrice arasındaki Elazığ-Malatya depremi 7’den küçük 6,8 ve son Sisan depremi. Bunu İzmir depremi diye adlandırmamak gerekir. 100 km. ötede 119 kişinin ölümüne neden oldu. Bu bizim depreme dayanıklı yapı stoğumuzun olmamasından kaynaklanıyor. Türkiye’nin riskleri, tehlikesi yüksek. Deprem olma ihtimali Türkiye’nin her yerinde yüksek.” açıklamasını yaptı.
Pampal sözlerine şöyle devam etti; İzmir depremi diyorsanız 1688’de mayıs ayında olan deprem 20 bin can kaybı var. Bu çok kötü. Üstelik o fay İzmir fayı enerjisini biriktirdi, kırılmaya da yakın. Mustafa Kemal Paşa’ya doğru Körfez’den doğuya doğru uzanan bir fay. Şimdi yapı stoğunu biliyoruz. Alüvyal zeminde bu Sisan depreminde İzmir’de o zeminlerde ivmeyi 3 katına kadar artırdığını biliyoruz. Zaten o nedenlerle hasarlar karşımıza çıkıyor.
YAKIN ZAMANDA BÜYÜK DEPREM BEKLENİYOR MU?
İzmir’de, İstanbul’da, Orta Marmara fayı 250 yılı geçmiş durumda ki tekrarlanma süresi o civarda. Her an deprem beklenen bir fay. Ve İstanbul’da çok büyük yıkımlara yol açacağını biliyoruz. Ama 20 yıldır tartışıyoruz. Ne zaman olur, olur mu olmaz mı? Bunları artık geçtik. Bu olur, olacak. Fayı biliyoruz. Boyunu biliyoruz. Her şeyini biliyoruz. Yaklaşık 7-7,2 hatta bir miktar daha üstüne çıkabileceğini hesap ediyoruz.
Bizim çok korktuğumuz sismin boşluk konumunda olan enerjisini biriktirmiş, tamamlamış kırılmaya yüz tutmuş yedi su fayı var Erzincan-Karlıova arasında. Burası kırılırsa Erzincan, Bingöl, Erzurum, Tunceli o bölge tamamen etkilenecek. Bu fayda 7’den büyük olacak maalesef. Türkiye’nin deprem tehlikesi çok yüksek. Biz riskleri azaltmak için bir anca önce çalışmalara başlamalıyız. Bir şey vurgulamak istiyorum.
